UÇUŞ RÖTLARLARINDA TAZMİNAT HAKKI
Günümüzde hava yolu taşımacılığı, seyahat etmenin en hızlı ve en yaygın yollarından biri haline gelmiştir. Ancak, uçuş rötarları gibi beklenmedik durumlar seyahat planlarını aksatabilir ve yolcular için çeşitli zorluklara neden olabilir. Neyse ki, hem ulusal hem de uluslararası düzenlemeler, uçuş rötarları durumunda yolcuların tazminat haklarını güvence altına almaktadır.
Uçuş rötarları, çeşitli nedenlerle meydana gelebilir; hava koşulları, teknik sorunlar veya hava trafiği kontrolündeki aksaklıklar bunlardan sadece birkaçıdır. Avrupa Birliği'nde (AB) ve diğer bazı bölgelerde, uçuş rötarlarına yönelik tazminat hakkı, belirli koşullar altında yasalarla korunmaktadır.
Avrupa Birliği'nin EC 261/2004 Tüzüğü, AB üyesi ülkelerdeki havaalanlarından kalkış yapan veya bu havaalanlarına iniş yapan uçuşlar için geçerlidir. Bu tüzük, uçuş rötarları, iptaller ve fazla rezervasyon durumlarında yolculara çeşitli haklar tanımaktadır.AB dışındaki ülkelerde de benzer düzenlemeler mevcuttur. Örneğin, ABD'de uçuş rötarlarına ilişkin tazminat hakkı, Ulaştırma Bakanlığı'nın (DOT) belirlediği kurallar çerçevesinde düzenlenmiştir. Ancak, ABD'de tazminat hakkı, AB'deki kadar kapsamlı değildir ve genellikle iç hat uçuşlarını kapsar.
Türk Hukukunda da Avrupa Birliği Tüzüğü EC 261/2004 temel alınarak hazırlanan Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik, Türk menşeli hava taşıma işletmelerinin Türkiye’deki havaalanlarına/havaalanlarından ve yabancı menşeli hava taşıma işletmelerinin ise Türkiye’deki havaalanlarından gerçekleştirdikleri tüm uçuşlarda geçerlidir. Rötara maruz kalan yolcular bekleme esnasında bazı haklara sahiptir:
- İki ile üç saat arası gecikmelerde, yolcular makul ölçüde sıcak ve soğuk içecekler gibi temel hizmetlerden yararlanma hakkında sahiptir.
- Üç ile beş saat arası gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek hizmetleri sağlanır.
- Beş saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği hizmetleri sağlanır.
- Bir veya daha fazla gece konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda veya yolcu için ilave bir konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda otelde veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama havaalanı ve konaklama yeri (otel veya benzeri) arasındaki ulaşım hizmetleri sağlanır.
- Bu hizmetlerin yanı sıra yolculara ücretsiz olarak süre kısıtlaması olmaksızın iki telefon görüşmesi, faks mesajı veya e-posta hizmeti teklif edilmesi zorunludur.
Özellikle uçuş rötarları için tazminat şartları şu şekildedir:
- 1500 kilometre veya daha kısa tüm uçuşlar için 250 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı,
- 1500 ile 3500 kilometre arası uçuşlar için 400 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı,
- 3500 kilometreden daha uzun uçuşlar için 600 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı tutarında tazminat verilir. Tazminat alacaklarının Türk Lirası cinsinden karşılığı hesaplanırken biletin satın alındığı, yani bilet için ödemenin yapıldığı güne ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınır.
Uçuş rötarları, yolcular için stresli ve can sıkıcı olabilir, ancak tazminat haklarının farkında olmak bu durumu daha yönetilebilir kılar. Yolcular, uçuş rötarlarında tazminat talep etme hakkına sahip olduklarını bilmeli ve bu haklarını etkin bir şekilde kullanmalıdır. Avukatınız aracılığı ile hareket etmenizi ve haklarınızı talep ederek havayolu şirketlerinin daha dikkatli ve yolcu odaklı hizmet sunmalarını teşvik etmenizi öneririz.